- Plakaty filmowe, czyli jak zachęcić widza?

Jesteś tutaj: Start / Wystawy on-line / Plakaty filmowe, czyli jak zachęcić widza?

Plakaty filmowe, czyli jak zachęcić widza?

• 
• 

16 sierpnia 2023

Zapraszamy Państwa do zapoznania się wystawą plakatów filmowych, wybranych spośród wielu podobnych materiałów w zasobie Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim. Plakaty te przechowywane są w „Zbiorze plakatów i druków ulotnych” obok m.in. repertuarów piotrkowskich kin. Barwne druki dużego formatu niegdyś zdobiły witryny kinoteatrów i kin oraz piotrkowskie słupy ogłoszeniowe. Zachęcały przechodniów do spędzenia czasu przed srebrnym ekranem, co dla ówczesnych nie było wcale tak oczywistą formą spędzania czasu. Seanse kinowe były czymś niemal ekskluzywnym, choć z upływem lat ta forma rozrywki stawała się coraz bardziej powszechna. Niemniej jednak widza należało zdobyć – zwłaszcza jeżeli w jednym mieście konkurowało ze sobą kilka kin.

Żywot plakatu był krótki. Dziś informacje przesuwają się błyskawicznie w dół po tablicach mediów społecznościowych. W połowie XX w. stare afisze i plakaty zaklejano nowymi lub wyrzucano po upływie czasu projekcji danego filmu. Z tego też powodu niektóre z druków zachowały się do dziś zaledwie w kilku lub w nawet tylko jednym egzemplarzu, choć drukowane bywały w dużych nakładach. Mimo wszystko plakat filmowy był czymś więcej niż materiałem informacyjnym. Był prawdziwym dziełem sztuki. Bez narzędzi cyfrowych, mając do dyspozycji głównie własny talent i tradycyjne techniki graficzne, artyści plastycy starali się w jednym obrazie streścić ideę danego filmu tak, aby już na tym etapie zaangażować emocjonalnie i intelektualnie przyszłego widza. Realistycznie przedstawione postaci przeplatały się z bardzo symbolicznymi i mocno uproszczonymi wizerunkami. Gra kolorem oraz perspektywą, zachwianie proporcji między wizerunkami oraz maksymalna redukcja tekstu to podstawowe cechy dawnego, artystycznego plakatu. Niektóre zabiegi plastyczne odnaleźć można i we współczesnych plakatach kinowych, choć te dawne materiały wyróżniają się zdecydowanie swoją nieszablonowością, unikając wrażenia produkcji masowej. To właśnie ten duch unikalności tak przyciąga oko.

Prezentowane plakaty dotyczą produkcji filmowych, które powstały od początku lat 40-tych do końca lat 60-tych XX wieku. Materiały zaprezentowano chronologicznie, począwszy od najstarszych filmów. Są to zarówno produkcje polskie, jak również zagraniczne – przykłady kinematografii niemieckiej, francuskiej, włoskiej, radzieckiej, czy amerykańskiej. Oprócz miłośników dawnego kina, nasza archiwalna ekspozycja może okazać się interesująca również dla grafików, osób zawodowo lub hobbystycznie zajmujących się projektowaniem i wzornictwem, czy też dla uczniów i studentów szkół i uczelni plastycznych. Zapraszamy do obejrzenia wystawy.

„Tajemnicza wyspa” (1941)
ZSRR, familijny, reż. E. Pentslin

 

„Jak hartowała się stal” (1942)
ZSRR, dramat, reż. M. Donskoj

 

„Przysięga” (1946)
ZSRR, propagandowy, reż. M. Cziaurili

 

„Błękitne miecze” (1949)
NRD, dramat, reż. W. Schleif

 

„Mury Malapagi” (1949)
Francja-Włochy, dramat, reż. R. Clément

 

„Cesarski piekarz” (1951)
Czechosłowacja, fantasy, reż. M. Frič

 

„Cud w Mediolanie” (1951)
Włochy, baśń, reż. V. De Sica

 

„Pan Fabre” (1951)
Francja, dramat/komedia, reż. H. Diamant-Berger

 

„Akcja B” (1952)
Czechosłowacja, dramat, reż. J. Mach

 

 

„Czarodziej Glinka” (1952)
ZSRR, fabularny, reż. G. Aleksandrow

 

„Mitria Kokor” (1952)
Rumunia, fabularny, reż. V. Iliu, M. Sadova

 

„Chłopcy znad Kranischsee” (1953)
NRD, fabularny, reż. A. Pohl

 

„Dolina śmierci” (1953)
Czechosłowacja, fabularny, reż. J. Slavicek

 

„Z dalekich miast, Z odległych wsi…” (1953)
ZSRR-NRD, fabularny, reż. D. Wasiliew, A. Thorndike

 

 

„Żołnierz zwycięstwa” (1953)
Polska, wojenny/polityczny, reż. W. Jakubowska

 

„Kowboju, do dzieła!” (1966)
Wielka Brytania, western, Komedia, reż. G. Thomas

 

„Święty zastawia pułapkę” (1966)
Francja-Włochy, kryminał, reż. Christian-Jaque

 

„Dzień, w którym wypłynęła ryba” (1967)
Grecja-USA-Wielka Brytania, sensacyjny, reż. M. Kakogiannis

 

„Wielki wąż – chingachgook” (1967)
NRD, western, reż. R. Groschopp

 

„Dziecko Rosemary” (1968)
USA, horror, reż. R. Polański

 

„Kierunek Berlin” (1968)
Polska, wojenny, reż. J. Passendorfer

 

„Brat dr Homera” (1969)
Jugosławia, dramat, reż. Z. Mitrovic

 

Maciej Hubka