- RKKA – czyli kilka słów o przeciwniku Wojska Polskiego w 1920 r.

RKKA – czyli kilka słów o przeciwniku Wojska Polskiego w 1920 r.

13 maja 2020

Armia Czerwona – bo takiej nazwy używano również dla określenia RKKA w latach 1918-1946 (po tej dacie używana była nazwa Armia Radziecka), stanowiła zbrojne ramię Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (RFSRR) z którą odrodzona po okresie zaborów Polska prowadziła wojnę. RKKA początkowo miała charakter ochotniczy, zaś jej dowódcy różnych szczebli wybierani byli przez żołnierzy. Stan ten jednak nie trwał zbyt długo, ponieważ już w roku swego powstania, tj. w 1918 r., na terenach zarządzanych przez władze bolszewickie wprowadzono obowiązek przeszkolenia wojskowego dla mężczyzn od 18 do 40 roku życia, a następnie przeprowadzono pierwszą mobilizację roczników. Takich mobilizacji (tj. poborów konkretnych roczników, lub specjalnie wyznaczonych grup zawodowych) w okresie wojny z Polską bolszewicy przeprowadzili kilka.

Poszukując cechy wyróżniającej RKKA na tle sił zbrojnych innych państw, warto podkreślić funkcjonowanie w Armii Czerwonej silnie rozbudowanego aparatu politycznego i licznych komisarzy wojskowych – oddziałów politycznych, politycznych zarządów pułków, politycznych szefostw dywizji, komitetów rewolucyjnych, etc. Komisarze polityczni nie tylko nadzorowali i kreowali polityczne oblicze poszczególnych oddziałów RKKA, lecz ingerowali również w czysto wojskowy proces dowodzenia. Było to wielce niekorzystne ze względu na fakt, że komisarze ci nie dysponowali odpowiednimi kwalifikacjami wojskowymi, co w zasadzie osłabiało dowodzenie oddziałami wojskowymi, a także pozycje ich nominalnych dowódców.

Główną siłę bojową RKKA w latach 1918-1920 stanowiły tworzone w tym czasie dywizje strzeleckie w liczbie 88 oraz 29 dywizji kawalerii. Dywizje te zgrupowane zostały w szesnaście armii, zaś najwyższym związkiem operacyjnym był front – składający się z średnio 2-5 armii. Podczas kampanii 1920 r. zasadnicze znaczenie w wojnie z Polską odgrywał Front Zachodni, w ramach którego gromadzono najlepsze jednostki RKKA. Łącznie w ramach walczących z Wojskiem Polskim Frontów Zachodniego i Południowo-Zachodniego znalazło się 48 dywizji. Ogółem cała Armia Czerwona u schyłku 1919 r. liczyła ok. 3,5 mln żołnierzy.