- Mowa sejmowa hrabiego Ankwicza, czyli u grobu Rzeczpospolitej

Mowa sejmowa hrabiego Ankwicza, czyli u grobu Rzeczpospolitej

15 września 2021

Przyglądając się jej treści można początkowo odnieść wrażenie o ukrytym w pięknych słowach ataku na osobę króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, gdyż autor mowy rysuje przed monarchą obraz dwóch grobów – przyszłego grobu króla Jego Mości oraz już widocznego grobu Rzeczpospolitej. Ankwicz wspomina, że w dniu elekcji król otrzymał pod opiekę „dwanaście okładem milionów Ludu”, zaś w czasie trwania Sejmu Grodzieńskiego, jedna czwarta przeszła już pod obce panowanie… Poseł stwierdza, że gdyby obce wojska doszły nieco tylko dalej, to nie tylko dotychczas utracone ziemie były by przez nie zajęte, ale wręcz i miejsce królewskiej elekcji…

Autorowi mowy nie dana była wizja bliskiej przyszłości upadku królestwa, a jedynie starał się dramatycznym językiem podkreślić propagandowo opatrznościową rolę króla – ojca i męża ratującego ostatki państwa. I rzeczywiście, wybitny targowiczanin Józef hr. Ankwicz – kasztelan sądecki i poseł z województwa krakowskiego, nie ujrzał ostatecznego upadku Rzeczypospolitej. W maju 1794 r. – jako symbol zdrady narodowej – został powieszony w Warszawie podczas Insurekcji Kościuszkowskiej. Przykładem jego mowy kończymy cykl dotyczący Sejmu Grodzieńskiego, przechodząc do czasów chwały gen. Tadeusza Kościuszki.