Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim

W dniu 15 października 2018 r. o godzinie 18.00 miała miejsce konferencja popularno-naukowa pod hasłem „Piotrkowski szlak ku Niepodległości”. Organizatorami tego interesującego przedsięwzięcia było Centrum Idei Ku Demokracji w Piotrkowie Trybunalskim, Towarzystwo Przyjaciół Piotrkowa Trybunalskiego oraz Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim.

W dniu 5 października 2018 roku w Archiwum Państwowym w Łodzi przy Pl. Wolności 1 odbyło się zebranie naukowe wspólne dla archiwów w Łodzi i Piotrkowie. Głównym punktem zebrania było wystąpienie mgr Tomasza Walkiewicza dotyczące działań popularyzatorskich łódzkiego archiwum związanych z Wielką Wojną. Ponadto inni pracownicy wspomnianych archiwów przedstawili pokrótce ostatnie działania podejmowane na tej niwie. Wśród nich znalazło się sprawozdanie mgr. Michała Ordaka z konferencji w Charkowie dotyczącej roku 1918 w Polsce i na Ukrainie i otwarcia wystawy „Ukraińskie ślady na ziemi piotrkowskiej”. Wystąpieniu towarzyszyła prezentacja zdjęć z tego wydarzenia.

W dniu 4 października 2018 roku w siedzibie Gminnego Ośrodka Kultury w Ujeździe odbyła się konferencja naukowa związana z 100. rocznicą odzyskania niepodległości przez Polskę. Współorganizowana była przez wspomniany ośrodek kultury oraz Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim. Tytuł konferencji – „Bajończycy i inni… Szkice z dziejów polskiej irredenty” związany był z wysiłkiem podjętym przez Polaków, a mającym na celu przywrócenie Polsce niepodległości. Inspiracją do podjęcia tego tematu, poza okrągłą rocznicą odzyskania suwerenności, była postać Lucjana Malcza, urodzonego w Olszowie bajończyka. Obrady konferencji moderował dr Andrzej Wróbel – kierownik tomaszowskiego Oddziału Archiwum.

W dniach 27-28 września br. miały miejsce obrady międzynarodowej konferencji naukowej „1918 rok w historii Europy Środkowo-Wschodniej: w 100-lecie odzyskania przez Polskę Niepodległości i 100. rocznicę ogłoszenia niezależności UNR”. Konferencja, w której udział wzięli licznie zebrani ukraińscy i polscy historycy, została zorganizowana m.in. przez Charkowski Narodowy Uniwersytet im. W. N. Karazina, Czarnomorski Narodowy Uniwersytet im. P. Mohyły w Mikołajowie, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, pod patronatem Janusza Jabłońskiego – Konsula Generalnego RP w Charkowie. Udział w konferencji wziął dr Tomasz Matuszak – dyrektor Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim, który w ramach obrad Sekcji III wygłosił referat nt. „Odrodzenie państwowości a świadomość społeczeństwa. Trudne początki państwowej służby archiwalnej II Rzeczypospolitej”.

Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim od wielu lat prowadzi współpracę w zakresie edukacji historycznej z piotrkowskim kinem Helios. W ramach seansów z cyklu „Kino na temat” piotrkowscy archiwiści wygłaszają liczne prelekcje, dzięki którym widzowie mogą poznać kontekst historyczny oglądanych filmów.

W związku z obchodzoną w 2018 r. 100. rocznicą odzyskania niepodległości przez Polskę, ważnym tematem skupiającym na sobie uwagę historyków i archiwistów są źródła mówiące o jakże ważnych wydarzeniach sprzed stu lat. W związku z tym w dniach 21-22 września 2018 r. w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie miała miejsce konferencja naukowa „Archiwa Niepodległej. Źródła do badań odzyskiwania przez Polskę niepodległości w archiwach państwowych”.

W dniu 20 września 2018 r. w siedzibie Dzielnicowego Ośrodka Kultury w Białobrzegach (filii MCK) oraz następnie w Archiwum Państwowym w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim odbyły się wykłady pt. Walki 13 Dywizji Piechoty w rejonie Tomaszowa Mazowieckiego we wrześniu 1939 roku. Wygłosił je pracownik MCK mgr Marek Stefański. Prelegent przybliżył zgromadzonej młodzieży gimnazjalnej zarys historii tytułowej dywizji oraz postać pułkownika Stanisława Hojnowskiego. Przedstawił również szczegółowo tomaszowską V-tą kolumnę i jej rolę jaką  odegrała we wrześniu 1939 r. w Tomaszowie Mazowieckim.

W dniach 17-18 września 2018 r. w Łodzi miało miejsce kolejne, tym razem piąte już Forum Edukatorów Archiwalnych. Wydarzenie to skupia przede wszystkim osoby zajmujące się w archiwach państwowych zagadnieniami edukacji i popularyzacji. Cykliczne spotkania sprzyjają wzajemnej wymianie poglądów, doświadczeń i opinii na temat szeroko rozumianej edukacji archiwalnej.

W dniach 9-12 września 2018 roku przedstawiciele Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Centralnego Laboratorium Konserwacji Archiwaliów oraz archiwów państwowych mieli okazję zapoznać się z zadaniami i infrastrukturą archiwów holenderskich.

Znaczny wpływ na kalendarz tegorocznych wydarzeń kulturalnych ma obchodzona właśnie w 2018 r. doniosła 100. rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę. W ten właśnie nurt wpisał się „Piknik Niepodległościowy” zorganizowany przez władze miasta Piotrkowa Trybunalskiego w dniu 8 września 2018 r. na piotrkowskim placu zamkowym. Do współrealizacji wydarzenia organizatorzy zaprosili również Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim.