- Zmienne koleje losu administracji wojskowej – przykład tomaszowski

Zmienne koleje losu administracji wojskowej – przykład tomaszowski

10 lutego 2021

Wcześniej wspominaliśmy o krótkotrwałym awansie administracyjnym Piotrkowa w postaci kilku dni funkcjonowania Inspektoratu Lokalnego w Piotrkowie. Inny przykład pochodzi z dziejów Tomaszowa Mazowieckiego. Miasto fabryczne o niezwykle krótkiej historii (prawa miejskie otrzymało bowiem w 1830 r.) na przełomie XIX i XX w. rozwijało się zarówno pod względem demograficznym, jak i ekonomicznym. Względy natury historyczno-administracyjnej powodowały zaś, że Tomaszów stale związany był z mniejszymi od siebie Brzezinami lub Rawą Mazowiecką (siedzibami powiatów i obwodów). Kształtowanie od podstaw, bez zaszłości historycznych, administracji wojskowej w odrodzonej w 1918 r. Polsce pozwoliło, aby ośrodki takie jak Tomaszów Mazowiecki mogły przynajmniej w tym zakresie zaistnieć na mapie administracyjnej kraju.

W początku 1920 r. z powiatowych Brzezin do około trzykrotnie ludniejszego Tomaszowa Mazowieckiego przeniesiono Powiatową Komendę Uzupełnień 30 Pułku Strzelców Kaniowskich. Z dnia 11 lutego 1920 r. pochodzi jeden z dokumentów dotyczących funkcjonowania komendy w mieście nad Pilicą i Wolbórką. Prezentowane pismo zawiera informację o stanie etatowym PKU oraz jego potrzebach aprowizacyjnych. Co warto zaznaczyć, funkcjonowanie w danym mieście komendy uzupełnień powodowało m.in. czasowy napływ poborowych i ochotników, na potrzeby których również musiano zabezpieczyć nie tylko prowiant, ale również pomieszczenia koszarowe, czy też miejsce do realizacji ćwiczeń wojskowych. Warto zatem badając dzieje lokalnych społeczności i małych ojczyzn poświęcić nieco czasu na poznanie historycznych przemian administracji wojskowej.